Niko Nestor - Makedonska pliva~ka legenda


      Na 9 septemvri 1959 godina, Niko Nestor stana prviot Makedonec, a toga{en pliva~ od nekoga{nata SFRJ, koj uspeal da go prepliva kanalot La Man{. La Man{ e ne{to posebno. Toa e najgolemiot pliva~ki predizvik vo svetot – veli Nestor.

      La Man{ ili vo Britanija poznat kako Angliski kanal go razdvojuva Britanskiot ostrov od Francija, a go spojuva Severnoto More so Atlantskiot Okean. Najmaloto rastojanie od 34 km e pome|u angliskoto grat~e Dover i mestoto Kap Gri-Ne na severniot francuski breg. Ona {to go pravi kanalot unikaten i isklu~itelno te`ok za preplivuvawe ne e samata dol`ina, tuku studenata voda, silnite i ~estopati nepredvidlivi morski strui i golemite branovi.

      Niko Nestor dobil inspiracija da go prepliva Angliskiot kanal ~itaj}i napisi za negovata te`ina vo nekoga{niot sportski vesnik “30 dena sport”. Letoto 1958 godina, otkako od toga{niot prv ~ovek na makedonskoto sobranie Lazar Koli{evski mu bile veteni pari za podgotovki, Nestor kone~no odlu~il celosno da mu se posveti na La Man{.

      Se podgotvuvav na Ohridsko Ezero. Sekoj den ja zgolemuvav preplivanata dol`ina, i na 19 avgust 1958 godina go isplivav ezeroto po celata negova dol`ina od Sveti Naum do Struga (33 km) za ne{to pove~e od 11 ~asa. Za dobivawe kondicija ~esto se ka~uvav na planina i mislam deka toa be{e tajnata na mojata odli~na fizi~ka podgotvenost – veli Nestor.

      Prvobitno zaka`aniot start na maratonot na 27 avgust bil odlo`en poradi golemoto nevreme {to go zafatilo francuskoto krajbre`je. Zatoa pak, na 9 septemvri se bilo vo red i vo 24 ~asot i 30 minuti, Nestor zaedno so u{te dvajca maratonci, [panecot Rodriges i Meksikanecot Gonzales se upatil od Kap Gri-Ne kon Dover.

      Nemav re~isi nikakvi problemi so morskite strui. Bev dobro voden od kapetanot na ~amecot, koj za da go namali nivnoto vlijanie, otstapuva{e od najkratkata linija. Iako se ispostavi deka sum isplival preku 55 km, koga stignav na celta, ne bev premoren i mo`ev u{te da plivam – veli toj.

      Nestor go preplival La Man{ za 12 ~asa i {est minuti. Negov sekundant vo ~amecot bil Kliment Zarov. Vo angliskite vesnici “Dejli telegraf” i “Dejli Miror” za Nestor se pi{uvalo kako za prv pliva~ od site komunisti~ki zemji {to go preplival Kanalot. Od Balkanskiot poluostrov, prethodno kanalot go osvoil samo Tur~inot Murat Guler, vo 1954 godina.

      Ve}e naredniot den pulsot mi se vrati vo normala, {to poka`uva deka bev odli~no podgotven. Mi predlo`ija idnata godina da se obidam da go preplivam vo dva pravci, no eden Argentinec nabrgu potoa go stori toa i jas se otka`av od namerata – dodava Nestor.

      I Niko Nestor i Atina Bojaxi (Makedonka od Ohrid, prvata `ena od Balkanot koja go preplivala kanalot na 9 Septemvri 1969 godina) se ednoglasni deka za preplivuvawe na La Man{ se potrebni naporna rabota, mnogu samodisciplina i otka`uvawa. - Koga jas, vo tie uslovi i so obi~na hrana uspeav, toga{ sega{nive makedonski pliva~i mo`at sigurno vo dene{no vreme – smeta Nestor.

      Niko Nestor vo periodot od 1947 do 1954 godina bil apsoluten republi~ki prvak na Makedonija vo pove}e disciplini, a pobedil i na prviot Ohridski maraton vo 1954 godina. Toj bil i inicijator za organizirawe na maratonot.

      Nagradi i po~esti za preplivuvaweto: - Jas od dr`avata ne dobiv ni{to, zo{to plivav na amaterska osnova. No, steknav po~it od gra|anite i naiduvav sekade na otvoreni vrati – veli Nestor. Niko Nestor i Atina Bojaxi se proglaseni za velikani na makedonskiot sport od strana na MOK i se ~lenovi na Olimpiskiot sovet. Niko Nestor e i aktuelen pretsedatel na Ohridskiot maraton.


Scena od igraniot film “Ispravi se Delfina”
snimen vo ~est na podvigot na Atina Bojaxi.

Tekstot e prevzemen so na{e ureduvawe od tekstot “Praznik na maratonskoto plivawe vo Makedonija” od Kostadin Burevski koj se pojavi vo dnevnikot Vreme na 9 Septemvri 2004.