Naum Miladin (1817-1897)


      Sprema podatocite so koi se raspolaga, Naum Miladin e prviot {koluvan muzi~ar od Struga. @iveel od 1817 do 1897 godina. Ako vo makedonskata literatura za osnovopolo`nici se smetaat Konstantin i Dimitar Miladinovi, toga{ za makedonskata muzika toa }e bide nivniot tret brat Naum Miladin. Toj e prviot Makedonec {to napi{al u~ebnik po notno peewe, formiral {kola za izu~uvawe muzi~ka pismenost i prv po~nal da go zapi{uva muzi~koto narodno bogatstvo.

      U{te od rano detstvo Naum se izdeluval od svoite kolegi so svojata muzikalnost. Koga prestojuval vo Durus (Albanija), kade {to bil vraboten vo italijanskata firma "Zografci", bil zabele`an kako nadaren za muzikata od tamo{nite italijanski muzi~ari, koi mu pomognale da go nau~i sovremeneto evropsko notno pismo. Sli~no ne{to se slu~ilo i vo 1834 godina vo Janina. Kako u~enik na pro~uenata Janinska gimnazija nastapil na edna priredba {to bila odr`ana vo ~est na janinskiot mitropolit. Odu{even od darbata, mitropolitot mu prepora~al na direktorot, u~enikot Naum da bide ispraten na muzi~ko {koluvawe na Visokata duhovna akademija vo Halki - Carigrad. Iako vedna{ ne go prodol`il svoeto {koluvawe, sepak Naum Miladin vo 1941 godina se zapi{al na spomenatata visoka {kola. Po trigodi{nite studii, kade {to potesno specijaliziral muzika, gramatika i omilitika, Miladin go zavr{il toga{niot Teolo{ki fakultet vo Halki. Tamu toj dobro ja prou~il neumskata notacija za koja podocna uspeal da napi{e svoj u~ebnik. Po zavr{uvaweto na studiite, se vrabotil vo Ohrid kade i go formiral prvoto u~ili{te za izu~uvawe na muzi~kata pismenost. U~enicite od ova u~ili{te se rasturile niz cela Makedonija i zdobienite znaewa gi prenesuvale na drugi.

      Naum Miladin napi{al i biografija posvetena na negovite pove}e poznati bra}a, Konstantin i Dimitar. Istata ja podgotvuval nekolku godini, no za `al tokmu koga trebalo da ja objavi, toj po~inuva vo Sofija vo 1897 godina. Po negovata smrt, bliskite na Nauma rakopisot mu go predale za objavuvawe na poznatiot bugarski profesor d-r Ivan D. [i{manov, podocne`en minister za prosveta na Bugarija. Vsu{nost, toa bil fatalen poteg. [i{manov, namesto da ja ispolni `elbata i amanetot na pokojnikot, ednostavno go zloupotrebuva i go falsikuva tekstot: go objavuva kako svoj li~en trud pod naslov: "Zna~enie i zaslugi na bratja Miladinovi", za oddelno da ostavi eden konfuzen surogat od Naumovata biografija, {to }e minuva kako navodno negov original, krajno iskrivokol~en. Sepak, vekot {to stoi zad nas ne be{e kadaren iscelo da gi uni{ti tragite na vistinata, koja }e go rehabilitira tretiot brat na Miladinovci, prviot melograf na makedonskata narodna pesna, Naum Miladin.