Bazilikata Sv. Bogorodica Pre~ista vo s. Vrani{ta


      Vo Struga i stru{ko e prisutna tradicijata na Svetite Kliment i Naum - za {to postojat pove}e nazivi na lokaliteti od ova vreme: "Klimentica" vo centarot na Struga, posebno lokalitetot "Sv. Bogorodica Pre~ista" vo s. Vrani{ta koja pretstavuva raritet ne samo vo Makedonija, tuku i na Balkanot.

      Ovaa crkva, koja poteknuva od 9-10-ti vek e edinstvena orientalna bazilika, trikorabna so eden pokriv na dve vodi. Centralniot korab bil osvetlen od prozorcite na oltarnata apsida i na strani~nite - severen i ju`en - yidovi na bazilikata. Misti~nosta {to se dobiva vo vnatre{nosta so vakov sistem na osvetluvawe, ovoj tip na bazilika go povrzuva so istok, za razlika od drugite poznati baziliki vo Makedonija i po{iroko, kaj koi centralniot korab e osvetlen od prozorcite na negovite strani~ni yidovi. Od nadvore{nata isto~na strana trite korabi imale apsidi.

      Sudej}i po materijalot od koj {to e soyidana (bigor za yidovite i svodovite, nosen od pove}e kilometri dale~ina, i tula za arkite), posebno formata na korabite zaedno so apsidite, kako i za predanieto deka tuka bil krunisan car Samuil, a sega{noto naselenie ja vika "Kralska crkva", najverojatno deka taa poteknuva od ova vreme. Zasega toa e edinstveniot spomenik vo Makedonija, pokraj Sv. Sofija vo Ohrid i Sv. Ahil vo Prespa, {to so golema sigurnost se povrzuva so vremeto na Samuil.